Trong thời đại số hóa, việc thu thập thông tin cá nhân đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Từ các trang mạng xã hội, ứng dụng di động cho đến các dịch vụ trực tuyến, hầu như mọi hoạt động đều yêu cầu chúng ta cung cấp một số thông tin nhất định. Điều này đặt ra câu hỏi liệu chúng ta có quyền từ chối cung cấp thông tin này hay không?
Nguyên tắc về quyền từ chối cung cấp thông tin
Về nguyên tắc, chủ thể dữ liệu cá nhân hoàn toàn có quyền từ chối cung cấp thông tin cá nhân của mình, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Quyền này xuất phát từ quyền cơ bản của mỗi cá nhân về việc kiểm soát thông tin riêng tư của mình. Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng khẳng định rõ quyền này tại Điều 9 khi quy định về các quyền của chủ thể dữ liệu cá nhân, bao gồm quyền đồng ý hoặc không đồng ý cho phép xử lý dữ liệu cá nhân của mình.
Các trường hợp ngoại lệ cần phải cung cấp thông tin cá nhân
Trong một số trường hợp cụ thể, bên thu thập thông tin có quyền yêu cầu bạn cung cấp thông tin cá nhân bắt buộc. Một số trường hợp điển hình bao gồm:
Khi việc xử lý dữ liệu cá nhân là cần thiết để thực hiện hợp đồng mà chủ thể dữ liệu cá nhân là một bên
Ví dụ: cung cấp thông tin cá nhân khi đăng ký sử dụng dịch vụ viễn thông.
Khi việc xử lý dữ liệu cá nhân là cần thiết để tuân thủ nghĩa vụ pháp lý của bên kiểm soát dữ liệu cá nhân
Ví dụ: cung cấp thông tin cá nhân cho cơ quan thuế khi khai báo thuế.
Khi việc xử lý dữ liệu cá nhân là cần thiết vì lợi ích công cộng
Ví dụ: cung cấp thông tin cá nhân cho cơ quan y tế trong trường hợp dịch bệnh.
Khi việc xử lý dữ liệu cá nhân là cần thiết để bảo vệ lợi ích sống còn của chủ thể dữ liệu cá nhân hoặc của người khác
Ví dụ: cung cấp thông tin cá nhân cho bệnh viện trong trường hợp cấp cứu.
Hậu quả của việc từ chối cung cấp thông tin đối với các trường hợp ngoại lệ
Trong các trường hợp bắt buộc nêu trên, nếu bạn từ chối cung cấp thông tin cá nhân, có thể dẫn đến một số hậu quả như:
- Không được sử dụng dịch vụ hoặc sản phẩm: Nếu việc cung cấp thông tin cá nhân là điều kiện tiên quyết để sử dụng dịch vụ hoặc sản phẩm, việc từ chối có thể khiến bạn không được sử dụng chúng.
- Bị từ chối giao dịch: Trong một số giao dịch, việc cung cấp thông tin cá nhân là cần thiết để xác minh danh tính và đảm bảo an toàn. Việc từ chối có thể khiến giao dịch không thể thực hiện.
- Các hậu quả khác theo quy định của pháp luật: Tùy từng trường hợp cụ thể, việc từ chối cung cấp thông tin cá nhân có thể dẫn đến các hậu quả khác theo quy định của pháp luật.
Mặc dù chủ thể dữ liệu cá nhân có quyền từ chối cung cấp thông tin cá nhân, nhưng trong một số trường hợp, việc cung cấp thông tin là bắt buộc để đảm bảo việc thực hiện hợp đồng, tuân thủ pháp luật hoặc bảo vệ lợi ích chính đáng. Do đó, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định từ chối cung cấp thông tin cá nhân, đặc biệt là trong các trường hợp bắt buộc. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, bạn nên tìm hiểu kỹ quy định pháp luật hoặc tham khảo ý kiến của chuyên gia pháp lý DPVN để bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất.
