Trong thời đại công nghệ số, dữ liệu cá nhân đã trở thành một loại tài sản vô cùng quý giá. Tuy nhiên, tình trạng xâm phạm dữ liệu cá nhân cũng ngày càng gia tăng với mức độ tinh vi, gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng cho các nạn nhân. Trước thực trạng này, Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân đã khẳng định quyền của mỗi cá nhân được yêu cầu bồi thường thiệt hại khi thông tin cá nhân của họ bị xâm phạm (Điều 9, khoản 10). Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ quy trình và các bước cần thiết để thực hiện quyền này một cách hiệu quả. Bài viết này, DPVN sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn yêu cầu bồi thường thiệt hại khi dữ liệu cá nhân bị xâm phạm chi tiết nhất, giúp bạn bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất.
Quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại khi dữ liệu cá nhân bị xâm phạm
Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của các chủ thể dữ liệu tại Việt Nam. Một trong những điểm sáng của Nghị định này là việc khẳng định quyền của mỗi cá nhân được yêu cầu bồi thường thiệt hại khi thông tin cá nhân của họ bị xâm phạm.
Cụ thể, Điều 9, khoản 10 của Nghị định quy định:
“Chủ thể dữ liệu có quyền khiếu nại, tố cáo hoặc khởi kiện theo quy định của pháp luật.”
“Chủ thể dữ liệu có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật khi xảy ra vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.”
Điều khoản này mang ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của các chủ thể dữ liệu, đảm bảo rằng họ có thể đòi lại công bằng và được bồi thường thỏa đáng khi bị xâm phạm thông tin cá nhân.
Quyền được bồi thường thiệt hại được pháp luật công nhận và bảo vệ, nhằm đảm bảo rằng chủ thể dữ liệu không phải chịu thiệt thòi khi thông tin cá nhân của họ bị sử dụng trái phép.
- Tính chất bắt buộc của quyền được bồi thường thiệt hại: Các tổ chức, cá nhân vi phạm có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho chủ thể dữ liệu, trừ khi có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
- Mức bồi thường thiệt hại: Mức bồi thường sẽ được xác định dựa trên mức độ thiệt hại thực tế mà chủ thể dữ liệu phải chịu đựng, bao gồm cả thiệt hại về vật chất và tinh thần.
Quy định này thể hiện sự tiến bộ trong việc bảo vệ quyền lợi của chủ thể dữ liệu tại Việt Nam. Nó không chỉ mang tính chất răn đe đối với các hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân mà còn tạo ra một cơ chế pháp lý hiệu quả để các nạn nhân có thể yêu cầu bồi thường và khôi phục lại những thiệt hại đã phải gánh chịu.
Tìm hiểu thêm về các quyền của chủ thể dữ liệu theo Nghị định 13
5 bước yêu cầu bồi thường thiệt hại khi dữ liệu cá nhân bị xâm phạm
- Thiệt hại vật chất: Bao gồm các tổn thất về tài chính như mất tiền trong tài khoản, bị lừa đảo, phải chi trả các khoản phí không mong muốn…
Ví dụ, bạn bị mất 50 triệu đồng trong tài khoản ngân hàng do kẻ xấu lợi dụng thông tin cá nhân bị lộ để thực hiện giao dịch gian lận.
- Thiệt hại tinh thần: Bao gồm các tổn thất về tinh thần, danh dự, uy tín như bị xúc phạm, bôi nhọ, bị stress, lo lắng, mất ngủ…
Ví dụ, bạn bị stress, mất ngủ, ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống do thông tin bệnh án của bạn bị tiết lộ công khai trên mạng xã hội.
Cần đánh giá mức độ nghiêm trọng của thiệt hại để có yêu cầu bồi thường phù hợp.
Ví dụ, nếu thiệt hại tinh thần gây ra những hậu quả nghiêm trọng và kéo dài, bạn có thể yêu cầu mức bồi thường cao hơn.
Các loại bằng chứng có thể thu thập:
- Bằng chứng về việc xâm phạm: Email, tin nhắn, thông báo từ tổ chức vi phạm, ảnh chụp màn hình, nhật ký truy cập…
- Bằng chứng về thiệt hại: Sao kê ngân hàng, hóa đơn, chứng từ thanh toán, giấy tờ khám chữa bệnh, xác nhận của chuyên gia tâm lý…
- Cách thức thu thập bằng chứng: Lưu giữ tất cả các thông tin liên quan đến vụ việc, chụp ảnh màn hình, ghi âm cuộc gọi…
- Cách thức bảo quản bằng chứng: Lưu trữ bằng chứng ở nơi an toàn, sao lưu dữ liệu để tránh mất mát.
Cách 1: Thỏa thuận trực tiếp với bên vi phạm:
- Ưu điểm: Nhanh chóng, đơn giản, tiết kiệm chi phí.
- Nhược điểm: Khó đạt được thỏa thuận công bằng, không có sự bảo vệ của pháp luật.
Cách 2: Yêu cầu bồi thường thông qua cơ quan chức năng:
- Ưu điểm: Đảm bảo tính khách quan, công bằng, có sự hỗ trợ của pháp luật.
- Nhược điểm: Mất thời gian, thủ tục phức tạp.
Liên hệ DPVN để được tư vấn miễn phí về quyền lợi của mình khi bị xâm phạm dữ liệu cá nhân. Hotline: 0982976486
- Thông tin cá nhân của bạn.
- Mô tả chi tiết về hành vi vi phạm dữ liệu cá nhân.
- Các thiệt hại bạn đã phải chịu đựng (cả vật chất và tinh thần).
- Bằng chứng chứng minh việc vi phạm và thiệt hại.
- Yêu cầu bồi thường cụ thể (số tiền, hình thức bồi thường…).
Cách thức gửi yêu cầu:
- Trực tiếp đến tổ chức, cá nhân vi phạm.
- Qua bưu điện, email (nếu có địa chỉ liên hệ).
- Thông qua cơ quan chức năng có thẩm quyền (Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao hoặc các cơ quan khác theo quy định của pháp luật).
Việc yêu cầu bồi thường thiệt hại khi dữ liệu cá nhân bị xâm phạm là quyền lợi chính đáng của mỗi cá nhân theo Nghị định 13/2023/NĐ-CP. Tuy nhiên, để thực hiện quyền này một cách hiệu quả, bạn cần nắm vững các bước và chuẩn bị đầy đủ các bằng chứng cần thiết. Việc tham khảo ý kiến luật sư cũng là một lựa chọn sáng suốt để đảm bảo quyền lợi của bạn được bảo vệ tối đa. Hãy chủ động bảo vệ thông tin cá nhân của mình và đừng ngần ngại lên tiếng khi quyền lợi của bạn bị xâm phạm.